Expo ‘Kompelkoppen’: graven in het mijnverleden in Heusden-Zolder

Limburg en de mijnen, die zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Misschien bezocht je net als wij al eens C-Mine in Genk of Be-Mine in Beringen, die niet alleen een boeiend museum rond het mijnverleden  hebben, maar intussen ook een coole hotspot zijn geworden met toffe horeca? 
Wel, voeg gerust Heusden-Zolder aan dit lijstje toe, met de ZLDR Luchtfabriek als place to be. Wij namen alvast een kijkje. Ga je mee? 

Expo 'Kompekoppen' in de ZLDR Luchtfabriek

Eerlijk? Toen we vanuit Domein Bovy (trouwens, een heerlijke groene plek om te wandelen in Heusen-Zolder) richting het Marktplein en de ZLDR Luchtfabriek reden, wisten we niet zo wat we moesten verwachten. Bouwden ze misschien luchtballons in deze fabriek, vroeg de dochter?  

Neen, geen luchtballons, maar wel …. perslucht! In 1992 haalde men in Limburg de laatste brok steenkool van de Benelux bovengronds. Er waren 7 Limburgse mijnen, waarvan Zolder als laatste de deuren sloot. 
Na veel restauratiewerken opende in 2015 de ZLDR Luchtfabriek, waar je de ophaalmachinegebouwen en de compressorenzaal vindt. Op deze plek kan je zien hoe hoe perslucht voor de ondergrondse machines en zuurstof voor de mijnwerkers geproduceerd werd.

De Luchtfabtriek ligt tussen hippe plekjes op het Marktplein
Een maquette van de oude site
ZLDR Luchtfabriek in Heusden-Zolder

Geen schrik, het klinkt misschien wel iets wat alleen ingenieurs snappen, maar het is absoluut geen saaie plek, integendeel zelfs. De Luchtfabriek is omgetoverd tot een boeiende en superfotogenieke ruimte waar je je een weg kan banen door een kleurrijke jungle van buizen en staal. Een van de medewerkers vertelde ons dat er wel dagelijks (amateur)fotografen kiekjes komen nemen tussen de machines of in de compressorenzaal. Of van de bijzondere architectuur van het gebouw. En ze hebben meer dan gelijk! Misschien een ideetje voor een plekje om originele communiefoto’s te nemen?  
 
Ook de plekjes op de benedenverdieping waar je kan voelen hoe het is om een oneindige schacht te staan, zijn een hit bij de dochter. En bij ons ook! Er worden tientallen foto’s gemaakt.

Kleurrijke jungle van buizen en staal
Oude machines uitproberen
Hoe voelt een eindelozen mijnschacht?
Coole foto's maken in de ZLDR Luchtfabriek

Maar eigenlijk zijn we hier nog een hele andere reden gekomen. Sinds eind oktober loopt er immers een machtig mooie expo ‘Kompelkoppen’ in de grote compressorenzaal van de Luchtfabriek.  
De Belgische gerenommeerde fotograaf Stephan Vanfleteren graafde immers in de ziel van de mijnwerker en fotgrafeerde meer dan 75 koolputters die gewerkt hebben in de Limburgse steenkoolindustrie. 
En wauw, wat een indringende topfoto’s. Wat een karakterkoppen. Het lijkt wel alsof we door de foto’s echt in de ziel van de mijnwerkers kunnen kijken. Met zijn zwart-witfoto's speelt hij met licht en contrast en haalt de mijnarbeiders zo letterlijk uit het duister. 
Een knap eerbetoon aan een vergane Belgische industrie.

Knappe foto's van Stephan Vanfletern

Praktische info

Al de werken van Stephan Vanfleteren worden van 1 november 2022 tot en met 22 januari 2023 gepresenteerd in een grote ‘black box’ in de compressorenzaal van ZLDR Luchtfabriek. 
Je kan de expo bezoeken van 9.30 tot 12.30 uur en van 13.30 tot 16.30 uur. Opgelet: de expo is gesloten op 25 & 26 december en 1 januari. 

Tickets kosten 10 euro en kinderen tot en met 12 jaar mogen gratis binnen.  
Zonder expo kan je normaal de Luchtfabriek gratis bezoeken. 

De ZLDR Luchtfabriek is gelegen op het Marktplein in Heusden-Zolder. Hier start trouwens ook nog een toffe ‘Mijnarchitectuur-wandeling’ die je in negen kilometer langs de mooiste plekjes van Heusden-Zolder brengt. Of ga voor de Terrilwandeling, en wandel tot de top, van waarop je kilometers ver het Limburgse landschap kunt bewonderen. 

Ben je meer een shopper? De Koolmijnlaan is een bruisende winkelstraat met aantrekkelijke familiezaken, internationale ketens en winkeltjes met mediterrane producten. 
Op het Marktplein, in de schadeuw van de oude schachtboek, wordt er iedere tweede en vierde woensdag van de maand een ‘multiculterele markt’ georganiseerd.

Het Marktplein van Heusden-Zolder