Het DIVA museum is weer helemaal terug

Het parcours van de vaste expo is helemaal omgegooid en tal van nieuwe aanwinsten staan vanaf 24 maart 2023 te pronken in het vernieuwde DIVA museum. Het heropeningsweekend op zaterdag 25 maart en zondag 26 maart had enkele leuke activiteiten in petto voor jong en oud.

DIVA heeft de voorbije maanden de deuren gesloten voor een aantal ingrijpende renovatiewerken in dit mooie museumpand. Zo werden de daken gerenoveerd conform de Vlaamse regelgeving en we hebben in één adem ook de gevel en de glas-in-loodramen gerestaureerd. "Om die verbouwingswerken uit te voeren moesten we de tentoonstellingszalen sluiten en van die nood hebben we een deugd gemaakt. De vaste expo is niet alleen vernieuwd, maar ook letterlijk van richting veranderd. De bezoeker start nu op de 2^e verdieping, in de gloednieuwe grondstoffenzaal waar hij te weten komt waar diamanten en edele metalen vandaan komen. Hij leert ook bij over begrippen zoals 'fair mining' en 'urban mining' en kan tal van nieuwe aanwinsten bewonderen op zaal", aldus Schepen van Cultuur Nabilla Ait Daoud. 

In zeven thematische zalen ontdekt de bezoeker de verschillende fases van een juweel of zilverwerk. Hij ziet hoe diamanten worden gedolven, hoe zilversmeden te werk gaan en komt meer te weten over het kunstige vakmanschap en het gebruik van deze prachtige voorwerpen. In het museum dat schittert kan de bezoeker 650 diamanten, juwelen en zilveren objecten bewonderen van de 15de eeuw tot vandaag.

Een elfdelig zilveren toiletensemble met Brusselse merken, te dateren tussen 1676 en 1725, is een van de absolute blikvangers in de nieuwe vaste expo van DIVA. Dit voor de Zuidelijke Nederlanden uiterst zeldzaam ensemble werd door de Vlaamse Gemeenschap met middelen uit het topstukkenfonds aangekocht. Onderdelen van dergelijke serviezen werden immers vaak gesmolten of raakten doorheen de tijd verspreid. Dit unieke voorbeeld omvat naast vijf dozen en een bekken ook twee borstels, een zilveren toiletspiegel en een handschoenblad, een zogenaamde gantière. 

 Jan Jambon, Minister-president en Vlaams minister van Cultuur zegt: “Het topstukkendecreet geeft Vlaanderen de kans om stelselmatig cultureel erfgoed van uitzonderlijk belang te verwerven, beschermen, bestuderen, bewaren en tentoon te stellen aan een breed publiek. Het Brusselse toiletensemble is een uniek object dat ons meer vertelt over de rijke geschiedenis van zilverateliers in de Zuidelijke Nederlanden. Dit topstuk is zeer niche, maar wel een absolute meerwaarde voor een museum zoals DIVA. Alledaagse voorwerpen zoals het Brusselse toiletensemble bevatten een schat aan informatie over hoe vorige generaties Vlamingen leefden. Het verheugt me dan ook dat het brede publiek dit topstuk binnenkort kan bewonderen.”

DIVA voegde het toiletensemble toe aan de derde thematische zaal, het Boudoir, waar men zich klaarmaakt voor een diner of avondje uit. Voordat de fonkelende juwelen werden aangedaan, onderscheidde de elite uit de 18de en 19de eeuw zich door ‘toilet te maken’. Ze wasten zich met behulp van een lampetkan en een waskom, trokken schone kleren aan die pasten bij het moment van de dag en gebruikten geurwater of parfum. Zichtbare make-up was ongepast in die periode. Naar het voorbeeld van het Franse hof werd er wel poeder en rouge (blush) gebruikt. 

Ondertussen kreeg ook de 16de-eeuwse uilenbeker - in bruikleen van het Erfgoedfonds van de Koning Boudewijnstichting - en 18 andere objecten in het museum DIVA voorlopig het uitzonderlijke statuut van topstuk toegekend. Meer toelichting volgt in een latere communicatie van zodra ze officieel zijn opgenomen in de topstukkenlijst.

Sinds de opening van DIVA in 2018 werd de collectie van DIVA aangevuld met een heleboel bijzondere aanwinsten, zowel via aankoop als schenking en bewaargeving door de vzw Sint-Augustinus, het Bisdom Antwerpen, de Koning Boudewijnstichting en de Vlaamse Gemeenschap. DIVA heeft bijvoorbeeld de sectie juwelen uitgebreid met voorbeelden uit art nouveau en art deco, en ook van hedendaagse ontwerpers.