Genoeg van het gure en koude winterweer? Ons landje bulkt van de boeiende musea waar je in de winter terecht kan voor wat warmte, inspiratie én een boeiende dag. Wij trokken deze keer naar Brugge, waar we één van de oudste en best bewaarde hospitaalgebouwen van Europa ontdekten met een extra interactieve beleving: het Sint-Janshospitaal.
Ooit genoten van de film ‘The English Patient’ of kijk je wel eens historische series waar de zieken allemaal samen in een groot gebouw worden verzorgd door zusters? Wel, dan kan je hier in het Museum Sint-Janshospitaal in zo’n levensecht decor rond lopen. Dit twaalfde-eeuwse hospitaal dompelt je onder in de geschiedenis van zorg.
De geschiedenis van de zorg
Als iemand je zegt: ‘ik lig in het ziekenhuis’, dan zie je kraaknette gangen voor je, apparaten en drukke zorgverleners. Dit middeleeuwse hospitaal ziet er uiteraard een heel stuk anders uit. Het ziekenhuis van toen was eigenlijk een soort grote kerk, waar je vanuit je ziekbed de mis kon volgen, kon bidden voor een spoedig herstel en je lot in het goddelijke leggen. Heel veel dokters kwamen er in die tijd immers niet aan te pas op deze plek.
Gastvrijheid wel des meer... Er werd voor de arme zieken ‘gezorgd’ en deze plek was dan ook als een dorp in de stad met een eigen moestuin, boomgaard, kruidentuin, brouwerij,... Pas in de negentiende eeuw werd het een ‘echt ziekenhuis’ voor arm en rijk.
De benedenverdieping neemt ons mee in die geschiedenis van de zorg, met anekdotes over geneesmethodes, attributen en overlevingskansen. Maar is ook het verhaal van hoop, er zijn voor elkaar, en van troost vinden. Bij de verschillende kunstwerken kunnen we met onze eigen smartphone het verhaal achter het werk beluisteren. Ook aan bezoekers met kinderen is gedacht, want er zijn verschillende plekjes waar ze iets interactiefs kunnen doen, zelfs een leuk plekje waar er ‘doktertje’ gespeeld kan worden.
Topstukken van Hans Memling
Als je één Vlaamse primitieve moet noemen die onlosmakelijk met Brugge verbonden was, dat is het wel Hans Memling. De vijftiende-eeuwse meester van Duitse afkomst woonde en werkte bijna zijn hele leven in Brugge en de zusters van het Sint-Janshuishospitaal behoorden tot zijn vaste klanten.
Vier van de zeven topwerken die hier in het museum hangen, creëerde hij speciaal voor hen. Het Sint-Janshuishospitaal bouwde speciaal voor zijn werken een glazen schrijn, waar we maar al te graag zijn topstuk bekijken: het drieluik van Johannes de Doper en Johannes de Evangelist. In de aanpalende hospitaalkerk staat trouwens zijn andere topwerk: het Ursulaschrijn, waar de dochter intussen haar eigen schrijn in elkaar kan knutselen en er een wens voor de wereld kan achterlaten.
Zelf de meester in je naar boven halen
En dat is het tijd voor het echte werk. Na het bewonderen van de topstukken van Memling, gaan we naar de zolder. Deze plek heeft een dakgebinte om u tegen te zeggen, trouwens één van de oudste en meest monumentale van Europa. Maar om het plafond te bewonderen, zijn we hier uiteraard niet :-) Wel... om zelf de schilderijen van Memling in te duiken!
En dat mag je wel heel letterlijk nemen. We nemen alle drie plaats aan een groot scherm, waar we telkens een ander schilderij van Memling kunnen aanpassen. Van het landschap, tot de kledij van de beschermheilige, tot de attributen die in de lucht vliegen. Zo vliegen er plots geen draken, maar een supersonische raket boven de Brugse middeleeuwse huizen. Of houdt de beschermheilige in een hippietrui een bordje omhoog met ‘Will you marry me?’ 😊
Je kan zelf kiezen of je jouw schilderij al of niet uploadt, waarna het een paar minuten later wordt geprojecteerd op het supergrote scherm. Heerlijk om plaats te nemen in de zithoek, en daarna al onze creatieve hersenspinsels tevoorschijn te zien komen!
Een eeuwenoude apotheek
Een paar deuren verder dan het Museum Sint-Janshospitaal botsen we nog op de museumapotheek, een authentieke 17-eeuwse oude plek waar de zusters brouwsels mengden en medicijnen maakten. We worden inderdaad een paar eeuwen terug de tijd in gekatapulteerd en maken maar al te graag wat foto’s in het nostalgische interieur van de apotheek. Ga zeker eens binnen, want in de piepkleine giftshop kan je wel heel grappige en moderne ‘medicijnen’ voor de meest bijzondere kwalen scoren :-)
Praktische info
Het Sint-Janshospitaal ligt in het hartje van Brugge; op ongeveer een kwartiertje stappen van het treinstation.
Het museum is dagelijks geopend, behalve op maandag.
De ‘Closer to Memling’ Experience wordt aangeraden voor speelvogels vanaf 7 jaar.
Wist je dat er ook een Bruges Musea Card (33 euro voor volwassenen) bestaat, waarmee je 72 uur lang alle locaties van Bruges Musea kan verkennen? Ideaal dus voor en weekendje weg in Brugge! Zo gingen wij al naar het prachtige Gruuthuusemuseum, bewonderden we oude meesters in het Groeningemuseum, beklommen we alle trappen van het Belfort en bekeken we oude tradities in het Volkskundemuseum. Er is altijd wel iets te beleven in het Venetië van het Noorden!
Meer info